Hoe zorgvuldig en nauwgezet wij ook te werk zijn gegaan een samengevat overzicht maken betekent keuzes maken en tevens dat een compact overzicht als dit niet volmaakt zal zijn. Mocht u onjuistheden aantreffen in dit overzicht dan nodigen wij u graag uit contact met ons op te nemen zodat wij in staat zijn dit te herstellen: dorpsplatformobbicht@gmail.com. De gebruikte bronnen zijn conform nationale regelgeving (APA) opgenomen in de tekst. Foto’s : René Vencken Obbicht.
Karakteristiek en geschiedenis van Obbicht in vogelvlucht.
Obbicht: de oudste vermelding van Obbicht dateert van 1366 (Opbyecht). Bicht verwijst waarschijnlijk naar de oorspronkelijke ligging van deze plaats bij een bocht in de Maas (www.heemkundeverenigingbicht.nl 2014). Ook wordt er melding van gemaakt dat de naam Obbicht is afgeleid van het dialect “Obbeeg” hetgeen in het Nederlands vertaald betekent boven Grevenbicht (www.genealogielimburgwiki.nl, 2014).
Nadat twee gelijknamige nederzettingen waren ontstaan, aangeduid als Bicht of Biecht, werden de plaatsen van elkaar onderscheiden met de voorvoegsels ‘op’ en ‘Greven’. Opbycht lag vergeleken met Grevenbiecht stroomopwaarts (www.heemkundeverenigingbicht.nl, 2014).
Obbicht – Papenhoven bleef tot 1982 een zelfstandige gemeente, per januari 1982 vormde Obbicht, samen met omliggende kernen, de nieuwe gemeente Born. Januari 2001 werden Born, Geleen en Sittard gefuseerd tot één gemeente Sittard-Geleen.
Obbicht heeft september 2014 1891 inwoners (935 vrouwen en 956 mannen en 788 huishoudens (www. gemeente sittard-geleen.nl, oktober 2014).
Obbicht is gelegen tussen enerzijds de Maas en anderzijds het Julianakanaal. Verder wordt Obbicht aan nagenoeg alle zijden van het dorp royaal omgeven door een fraai landelijk en groengebied.
Ten zuiden ligt het bijzondere kasteel Obbicht dat in 1780 werd gebouwd op de plaats en als vervanging van een middeleeuwse burcht ten zuiden van Obbicht.
Het eerste Kasteel Obbicht stamt uit de middeleeuwen. In 1585 werd op de plaats van het oude kasteel een nieuw huis gebouwd, maar dat brandde in 1710 tot de grond toe af. Men overwoog restauratie, maar in plaats daarvan werd in 1780 op de voorhof van het oude kasteel een nieuw huis gebouwd. De resten van het oude Kasteel liggen nog in de kasteeltuin. In 1954 teisterde een brand het inmiddels tamelijk vervallen Kasteel. (www.wikepedia.nl,2014) De bouwhuizen waren inmiddels zo slecht geworden dat sloop de enige oplossing leek, doch de eigenaar besloot tot restauratie van het complex, die in 1988 voltooid werd. Bij het kasteel staan twee dienstgebouwen waarvan de linkse in de tweede wereldoorlog uitbrandde.
De kasteelgrachten worden gevoed door het water van de Kingbeek. Waar het grachtwater terugvloeit in de Kingbeek stond een papiermolen die dateerde uit 1699. Deze molen was het geboortehuis van de bekende schrijver Pieter Ecrevisse.
De Kingbeek (Bronbeek) stroomt voor een gedeelte midden door het dorp, de Kingbeek is van grote landschappelijke waarde en is een tiental jaren geleden grondig opgeknapt.
In 2011 werd het kasteelpark Obbicht, na een grondige opknapbeurt, voor een gedeelte open gesteld voor het publiek. Een gezamenlijk project van de huidige eigenaar, de heemkundevereniging, gemeente Sittard-Geleen, waterschap Roer en Overmaas en het dorpsplatform. Het dorp beschikt nu over een prachtig en historisch wandelgebied.
Obbicht beschikt over een centraal gelegen ‘markt’ die enige jaren geleden werd opgeknapt.
Obbicht kenmerkt zich Anno 2014 door een rijk en actief verenigingsleven, er zijn in om en nabij 30 verenigingen actief, zie verder onder verenigingen.
De afgelopen jaren hebben zich grote veranderingen voorgedaan in de infrastructuur van het dorp. In tegenstelling tot een tiental jaren geleden zijn winkels en andere voorzieningen zoals een broodbakker, postkantoortje, een slager, een weekmarkt enz. er niet meer, bedrijvigheid is er beperkt. Vroeger waren er in Obbicht talloze grotere en kleine cafés.
In 2013 brandde het café ’t Törp in zijn geheel af en sinds die tijd kent het dorp geen openbare ontmoetingsplek. De harmoniezaal is in eigendom van Harmonie Concordia.
Dagelijkse boodschappen kunnen, onder andere, gedaan worden in een supermarkt in Grevenbicht, direct grenzend aan Obbicht.
Er is een apotheek-uitdeelpost in Obbicht, een huisartsenpraktijk (2 huisartsen) met assistentes en praktijkondersteuners alsmede een fysiotherapeut. Tevens is sinds kort een nieuwe fysiotherapiepraktijk geopend die bovendien een logopediepraktijk huisvest. In 2014 is het Wijksteunpunt Obbicht-Grevenbicht (gehuisvest in Obbicht) geopend: e.e. a. met het oog op de WMO ontwikkelingen.
Gemist wordt een tandarts die voorheen wel in het dorp gehuisvest was maar inmiddels is gestopt maar geen opvolging kreeg.
Obbicht beschikt momenteel over een basisschool en een peuterspeelzaal. Er is sinds enige jaren een vernieuwde speeltuin ( ’t Ruiberke) voor jonge kinderen en jeugd. Er is een Jongeren Ontmoetingsplek (-JOP) gerealiseerd.
Ten behoeve van de sport is er een (kleine) gymzaal, een voetbalveld, een tennisveld en een jeu de boulesbaan.
Er is een Rooms-katholieke kerk: St. Willibrorduskerk. De eerste kerk op de plaats van het huidige Obbicht stamt uit 1688. Deze kerk brandde af in 1825, samen met bijna het hele dorp. Op de fundamenten werd een Waterstaatskerk gebouwd. Aan de zuidzijde stond een toren met naaldspits. In 1903 werd deze kerk gesloopt, en het jaar daarop werd een driebeukige neogotische kerk gebouwd. In 1967 werd begonnen met de bouw van een nieuwe ruimere kerk. In 1968 was de kerk klaar. Het slopen van het kerkgebouw heeft indertijd veel rumoer in het dorp te weeg gebracht en heeft ertoe geleid dat uiteindelijk de kerktoren bewaard is gebleven. De oude kerktoren werd in 2013 gerenoveerd en is momenteel in eigendom van de gemeente.
Monumenten:
- Monument van Willem van Oranje aan de Maas: in 2000 is door toenmalig prins Willem Alexander het monument ter nagedachtenis aan de overtocht van zijn verre voorvader onthuld. Willem van Oranje stak op 5 oktober 1568 bij Obbicht de Maas over. Het is een hardstenen zuil, met een tekst van Herman Veugelers.
- Toren van de oude Willibrorduskerk. De oude kerk is in 1968 vervangen door een nieuwe kerk .
- Gedenksteen Pieter Ecrevisse n.a.v. honderdste sterfdag.
- Oorlogsmonument 2e Wereldoorlog aan de brug Julianakanaal (1992) en langs de beek (1995).
Obbicht kent de diverse Rijksmonumenten onder andere het Kasteel Obbicht en aangrenzende gebouwen (kasteelhoeve), het kasteelpark/plantsoen en twee bruggen. Tevens de brug over het Julianakanaal en het wegkapelletje op de hoek Vonderstraat/Langs de Beek. En tenslotte een terrein waarin overblijfselen van bewoning uit de Romeinse tijd (Beelaertstraat): het betreft een archeologisch monument (www.rijksmonumenten.nl, 2014).
Er is op de Maasdijk (Maasstraat)een historisch tijdvenster, op verzoek en initiatief van het dorpsplatform en met medewerking van de heemkundevereniging ‘Bicht’ en de gemeente Sittard-Geleen, in 2012 geplaatst. Een tweede staat gepland nabij het pleintje rond de oude kerktoren.
De naam Obbicht is ook bekend door toedoen van een in het verleden jaarlijkse wieler- kermiskoers met de naam “Het wonder van Obbicht”. Deze werd zo genoemd omdat het een wonder leek dat zo’n relatief kleine plaats het elk jaar weer presteerde om de allereerste Nederlandse koers te organiseren, na afloop van de Tour en een aantal opvallende deelnemers daaraan aan de start te brengen.